Je hoort het vaak in nieuwsberichten, op school of in rapportages: “in het eerste kwartaal”, “elk kwartaal opnieuw” of “per kwartaal betalen”. Maar wat is een kwartaal nu precies? In dit artikel lees je wat een kwartaal is, hoe het jaar in kwartalen is opgedeeld en waarom die indeling zo belangrijk is in de praktijk.
Wat is een kwartaal?
Een kwartaal is een periode van drie maanden en vormt dus één vierde van een kalenderjaar.
In totaal telt een jaar vier kwartalen: Q1, Q2, Q3 en Q4. Elk kwartaal heeft exact 3 maanden, al verschillen het aantal dagen per maand. Kwartalen worden vaak gebruikt in financiële rapportages, onderwijs, abonnementen en belastingaangiftes.
Wat zijn de vier kwartalen van een jaar?
De verdeling van de kwartalen is als volgt:
- Q1: januari, februari, maart
- Q2: april, mei, juni
- Q3: juli, augustus, september
- Q4: oktober, november, december
In veel sectoren wordt er per kwartaal gewerkt: bedrijven rapporteren kwartaalcijfers, scholen hebben kwartaalrapporten en verzekeringen of facturen worden vaak per kwartaal afgerekend.
De term “kwartaal” wordt niet alleen gebruikt voor tijd, maar ook als basis voor financiële of inhoudelijke planning. Denk aan kwartaaldoelen of een kwartaalevaluatie op het werk.
Waarom zijn kwartalen belangrijk?
Kwartalen maken het makkelijker om een jaar in overzichtelijke stukken te verdelen.
Ze worden veel gebruikt voor:
- Financiën: Bedrijven maken kwartaalrapporten om hun inkomsten, uitgaven en winst te analyseren.
- Belasting en administratie: In Nederland doe je vaak btw-aangifte per kwartaal.
- Abonnementen: Denk aan kwartaalabonnementen op tijdschriften, sportscholen of streamingdiensten.
- Onderwijs en opleidingen: Sommige scholen gebruiken kwartaalrapporten of werken met lesblokken per kwartaal.
Een kwartaal is dus een handig systeem om regelmaat, evaluatie en planning te structureren over het jaar heen.
Hoe verschilt een kwartaal van een trimester?
Een trimester is een periode van drie maanden, net als een kwartaal, maar het jaar wordt daarbij in drie delen verdeeld in plaats van vier.
Een trimester telt dus vier maanden per blok als het jaar in drie delen wordt gedeeld, wat verwarrend kan zijn.
In sommige landen (zoals in het onderwijs of bij zwangerschappen) spreekt men van trimesters, terwijl bedrijven en overheden meestal werken met kwartalen.
Veelgestelde vragen over een kwartaal
Wat betekent kwartaal in financiële context?
Een kwartaal in de financiële wereld is een rapportageperiode van 3 maanden waarin bedrijven hun resultaten, omzet en winst delen met aandeelhouders of toezichthouders.
Wanneer begint een nieuw kwartaal?
Een nieuw kwartaal begint telkens op de eerste dag van januari, april, juli en oktober. Bijvoorbeeld: 1 april is de start van Q2.
Hoeveel weken telt een kwartaal?
Een kwartaal telt meestal 13 weken. Aangezien maanden niet allemaal even lang zijn, kan dit licht variëren afhankelijk van het jaar.
Wordt kwartaal ook gebruikt bij abonnementen?
Ja, veel diensten bieden kwartaalabonnementen aan – bijvoorbeeld 3 maanden toegang tot een streamingdienst of sportclub tegen een vaste prijs.
Wat is het verschil tussen kwartaal en kwartaalcijfers?
‘Kwartaal’ verwijst naar de tijdsperiode zelf, terwijl ‘kwartaalcijfers’ de financiële of inhoudelijke gegevens zijn die over die periode verzameld worden.